Zowel de WW als de Participatiewet hebben als uitgangspunt dat de uitkeringsgerechtigde zo snel mogelijk weer deelneemt aan het arbeidsproces. De wetgeving en financieringssystematiek bevatten vooral prikkels om de uitkeringsduur zoveel mogelijk te verkorten. De scholing die wordt ingezet binnen de sociale zekerheid is vaak een re-integratievoorziening gericht op snelle uitstroom.
Het huidige activerend re-integratiebeleid biedt wel mogelijkheden tot scholing maar is niet hetzelfde als Leven Lang Ontwikkelen. Bij Leven Lang Ontwikkelen gaat het vooral om een duurzame investering in menselijk kapitaal. Dat kost tijd en geld.
Duurzame werkhervatting
De SER stelt voor om na te gaan hoe mensen ook tijdens werkloosheid of arbeidsongeschiktheid meer kunnen worden gefaciliteerd in het werken aan een Leven Lang Ontwikkelen. Dit vraagt om een benadering waarin in bredere zin wordt nagegaan, samen met de werkzoekende, hoe deze kan werken aan het vervolg van zijn loopbaan en hoe hij het beste geschoold kan worden. Uitvoeringsinstanties moeten daarbij aandacht hebben voor en kunnen inspelen op belemmerende persoonlijke omstandigheden zoals schulden, lage ontwikkeling of zorg voor naasten. Gemeenten kunnen met de Participatiewet en of andere sociale voorzieningen inspelen op dergelijke belemmeringen. Het UWV kan dat in de huidige situatie niet.
Ruimere scholingsmogelijkheden
Op dit moment is scholing gekoppeld aan het recht op uitkering. Het is nodig om dienst-verlening en faciliteiten in te zetten bij een naderend ontslag, dus in de periode voordat iemand recht op een uitkering heeft. Anders kan onnodig tijd verloren gaan. Ook scholing die voortduurt na afloop van het sociale zekerheidsrecht moet worden gefaciliteerd.
Betrouwbare informatievoorziening en goede dienstverlening onmisbaar
Het is belangrijk dat werkenden, werklozen en werkgevers weten waar zij terecht kunnen voor ondersteuning bij Leven Lang Ontwikkelen. Dat vraagt om een goede en betrouwbare informatievoorziening. Dit kan bijvoorbeeld via een centraal punt waar iedereen inzicht krijgt in het totale scholingsaanbod in het land, dat ook duidelijk maakt wat de ‘waarde’ is van een opleiding of cursus. Met een dergelijk overzicht kunnen ook professionals die werklozen begeleiden en potentiele werkgevers beter het gesprek aangaan met een kandidaat over een gewenste opleiding en is ook een helder investeringsplaatje te maken.
De SER vraagt daarbij extra aandacht voor lager en middelbaar opgeleide groepen. Het is aan te bevelen om landelijk regie te voeren om juist deze groepen, bijvoorbeeld via een publiekscampagne, goed en structureel te informeren over de noodzaak en mogelijkheden om zich een leven lang te blijven ontwikkelen.
Het hele advies staat hier.
